Isparta Eğirdir Gölü’ndeki çok kirlilik ve kurumaya dikkat çekmeye çalışan TTKD Bilim Danışmanı ve Göl Uzmanı Dr. Erol Kesici, göle karışan lağım sularını görüntüledi.
Tüm kıyı ve göl taban bölümünde oluşan çok kirliliğin bugüne kadar görülmemiş düzeyde olduğunu belirten Dr. Kesici, göl sularına lağım sularının karışmasını ‘vahşet’ olarak nitelendirdi.
“BİR AN EVVEL TEDBİR ALINMALI”
Gölden Isparta merkez ve 81’den fazla yerleşim alanının öncelikle içme suyu olarak yararlandığını aktaran Kesici “Çok geniş bir ziraî üretim alanında kullanılıyor. Bir an evvel tedbir alınmalı ve göle derin deşarjdan vazgeçilmelidir. Gölün iç kısımlarına döşenen, yasa ve insanlık dışı lağım suyu bırakan borular kaldırılmalı. Bu sudan içilmekte, yemek pişirilmekte, zerzevat meyve yıkanmakta, paklık yapılmakta. Ayrıyeten burası çok ağır talep gören bir plaj ve çocuklar da dahil herkes bu gölde yüzüyor” diye konuştu.
“PARMAĞINIZI DAHİ SOKMAYIN”
Son günlerde Eğirdir ilçesindeki meskenlerin çeşmelerinden gelen suyun kokusunun herkesçe fark edildiğini söyleyen Kesici “Bırakın içme suyu olarak kullanmayı, parmağınızı dahi suya sokmayın” diyerek uyardı.
“GÖL EKOSİSTEMİ ÇÖKMÜŞ DURUMDA”
Kesici kelamlarına şöyle devam etti: “Gölün ekolojik istikrarı yanlış balıklandırma ve çok avcılık sonucunda daha çok bitkilerin hakim olduğu ortama dönüşerek, neredeyse büsbütün su otlarıyla kaplanmış durumda. Gölde son 10 yıldır süregelen su düzeyinin azalması, güneş ışınlarının gölün taban kısmına tesirini artırması ve bitki büyümesi için gerekli azot ve fosforun göl suyunda ve taban çamurunda çok oranda olması, gölün doğal su bitkilerinin çok artmasına neden olmuştur. Göl ekosistemi çökmüş durumda.”
“GEREKLİ TEDBİRLERİN ALINMAMASI ÇOK ÜZÜCÜ”
Göldeki çok kirliliğin öncelikle insan sıhhati açısından değerli tehditlerin başında geldiğini söyleyen Kesici, “Gölün yeşil suya dönüşmesinin nedeni olan siyanobakteri tipi olan microsistis ismi verilen mavi-yeşil alg tipi, benim de içinde yer aldığım SDÜ Eğirdir Su Eserleri Fakültesi akademisyenlerince 20 yıl öncesi birinci kere belirlenmişti. Bu tıp suların çok tehlikeli olduğu, canlıların bünyesinde birikim yapabileceği ve tahlil teklifleri anlatılmasına karşın yıllardır gerekli tedbirlerin alınmaması çok üzücü” diye konuştu.
“SEBEBİ İNSANDIR”
Göldeki su düzeyinin azalması ve çok kirliliğin sebebinin global ısınma olmadığını aktaran Kesici, “Ne tabiat olayıdır ne de doğaldır; sebebi insandır. Eğirdir ve birçok doğal su alanlarının, göletlerdeki su düzeyinin azalması ve kirlilik nedeniyle su kısıtlamaları başlamış durumda. Gölün dalgalı olduğu devirlerde suyunun yeşile boyanması nedeniyle pompalardan su çekilemiyor. Çeşmelerden akan sular da gerek rengi gerekse su kalitesi bakımından içme-kullanmaya uygun değildir” dedi.
ALINMASI GEREKEN TEDBİRLERİ SIRALADI
Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici Eğirdir Gölü için alınması gereken tedbirleri ise şöyle sıraladı:
*Öncelikle gölün taban çamurunda yer alan ağır metaller de içerdiği bilinen taban çamuru, bilimsel mekanik sistemlerle temizlenmeli.
* Gölün su bütçesi kesinlikle korunmalı. Göl bu düzeydeki su ölçüsüyle, ne canlı çeşitlerinin yaşamasına ne de kirliliğe karşı tolerans göstermesi mümkün değildir.
*Göle hiçbir şartla atık su bırakılmamalı. Yapılması gereken en değerli şey, sucul ekosistemlere olan azot ve fosfor üzere olağan dışı atık girişinin azaltılmasıdır.
*Gölü temizleyen değerli yapılardan olan göl kıyı alanlarının, suların çekilmesiyle işgal edilmesine müsaade verilmemeli. Göl, korunmadan kullanılmamalıdır.
*Atık sularda bol ölçüde bulunan azot ve fosfor sarfiyatımı yapabilen günün teknolojisine uygum nanobiyolojik arıtma tesisleri ve göl kıyılarına düzenlenecek doğal arıtma sistemleriyle tarımsal-evsel ve endüstriyel atık-su arıtma tesisleri kesinlikle yapılmalıdır.
*Göl havzasında yapılan tarımın formunun yer altı damla sistemi ve göldeki su kapasitesine bağlı alanlarla ve de iyi tarım teknikleriyle yapılması mecburilik haline getirilmelidir.
*Göl için çıkarılan yasalar uygulanmalı gölün içme kaynağı olduğu önceliği, yaşadığımız şu günlerde dikkat edilmesi gereken pak içme suyuna olan gereksinimin çok değeri olduğu unutulmamalıdır.
Ensonhaber
