Hakikat \u00f6tesi (Post-Truth) kavram\u0131 g\u00fcn\u00fcm\u00fcz \u015fartlar\u0131nda \u00f6znel g\u00f6r\u00fc\u015flerin ve hislerin kamuoyunun belirlenmesinde objektif ger\u00e7eklerden daha belirleyici olmas\u0131 durumunu tabir eder.<\/p>\n

Hakikat \u00f6tesi olgusunun \u00e7\u0131k\u0131\u015f noktas\u0131, palavran\u0131n ya da \u00e7arp\u0131t\u0131lan ve tekrar tasarlanan ger\u00e7ekli\u011fin medya eliyle ola\u011fanla\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131, maksat kitlelerin hakikat yerine gereksinim hissettikleri ve duymaktan ho\u015fnut olduklar\u0131 kurgusal ger\u00e7eklikleri tercih ve talep etmesidir.<\/p>\n

2016’da Oxford S\u00f6zl\u00fc\u011f\u00fc’n\u00fcn \u201cPost-Truth\u201d<\/strong><\/em>u y\u0131l\u0131n s\u00f6z\u00fc olarak tespit etmesinin akabinde hakikat \u00f6tesi s\u00f6z\u00fc bilhassa siyaset ve toplum kavramlar\u0131yla birlikte an\u0131lm\u0131\u015f ve kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Palavran\u0131n estetik yahut kabul edilebilir hale getirildi\u011fi hakikat \u00f6tesi siyaset ve s\u00f6ylemi olu\u015fturanlar, yayanlar ve buna tapanlar, tahrif edilmi\u015f ger\u00e7ekli\u011fi hakikatin \u00fcst\u00fcnde konumland\u0131rarak insan akl\u0131n\u0131 ve kalbini i\u011ffal etmek suretiyle kendi sermaye, g\u00fc\u00e7 ve tesir alanlar\u0131n\u0131 m\u00fcmk\u00fcn olan en \u00fcst d\u00fczeye ta\u015f\u0131may\u0131 arzulamaktad\u0131r.<\/p>\n

Hakikat \u00f6tesi periyotta dezenformasyon, k\u00f6t\u00fcc\u00fcl siyasetin ileti\u015fimsel boyutta devam\u0131d\u0131r. Bu istikametiyle dezenformasyon yaln\u0131zca toplumu yanl\u0131\u015f y\u00f6nlendirme ve bilgiyi \u00e7arp\u0131tma kampanyas\u0131 de\u011fildir. Bilhassa yeni dijital devirde dezenformasyonun emeli ve sonu\u00e7lar\u0131 bu hudutlar\u0131n d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131km\u0131\u015f, bir \u00fclkeye ve topluma ziyan verebilecek boyutlara ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. M\u00fcnasebetiyle al\u0131nacak \u00f6nlemler a\u00e7\u0131s\u0131ndan da bir sava\u015f\u0131n gerektirdi\u011fi kararl\u0131l\u0131k ve tutarl\u0131l\u0131k g\u00f6sterilmelidir.<\/p>\n

Dezenformasyon<\/em><\/strong>; uygulanmas\u0131 kolay, uyguland\u0131\u011f\u0131 vakit da kar\u015f\u0131 konulmas\u0131 g\u00fc\u00e7, y\u0131k\u0131c\u0131 bir silaht\u0131r. Palavran\u0131n organize ve enstr\u00fcmantal haliyle \u00e7aba, palavras\u0131 ortaya \u00e7\u0131karanlara ve bu palavras\u0131 \u015fuurlu halde yayanlara kar\u015f\u0131 kararl\u0131 bir duru\u015fla muvaffakiyet kazanabilir. Palavras\u0131 ve dezenformasyonu masumane bir yan\u0131lg\u0131 olarak g\u00f6stermeye \u00e7al\u0131\u015fanlar da bu yanl\u0131\u015ftan kendilerini kurtarmak zorundad\u0131r. Palavrayla u\u011fra\u015f, etkin toplumsal medya kullan\u0131c\u0131lar\u0131n\u0131n da ferd\u00ee sorumluluk alan\u0131d\u0131r. Al\u0131\u015fveri\u015finde berbat bir eseri almak istemeyen her vatanda\u015f, bilgi al\u0131\u015fveri\u015finde de t\u0131pk\u0131 hassasiyeti g\u00f6stermek, yanl\u0131\u015f ve aldat\u0131c\u0131 bilgiye kar\u015f\u0131 pro-aktif bir u\u011fra\u015f\u0131n mod\u00fcl\u00fc olmak zorundad\u0131r.<\/p>\n

Bununla birlikte, muhalif siyasi olu\u015fumlar ve bas\u0131n kurumlar\u0131 verdikleri iktidar \u00e7abas\u0131n\u0131n T\u00fcrkiye\u2019ye kar\u015f\u0131 a\u00e7\u0131lan bir dezenformasyon sava\u015f\u0131n\u0131n mod\u00fcl\u00fc olmamas\u0131 i\u00e7in gerekli tedbirleri almakla y\u00fck\u00fcml\u00fcd\u00fcr. \u00dclkemize kar\u015f\u0131 verilen bilgi ve tesir sava\u015f\u0131n\u0131 i\u00e7 siyasal d\u00fczlemde iktidara kar\u015f\u0131 kullanmaya \u00e7al\u0131\u015fan \u00e7evrelere y\u00f6nelik gerekli m\u00fceyyidelerin uygulanmas\u0131 halk\u0131m\u0131z\u0131n iktidara verdi\u011fi vazife ve sorumluluklar ortas\u0131ndad\u0131r.<\/p>\n

MUHALEFET\u0130N HAK\u0130KAT \u00d6TES\u0130 S\u0130YASET ANLAYI\u015eI<\/b><\/p>\n

Hakikatin kimyas\u0131n\u0131 bozan, geneti\u011fini de\u011fi\u015ftiren siyasal akt\u00f6rler, \u015fah\u0131slar ve medya organlar\u0131 Makyavelist bir bi\u00e7imle toplumlar\u0131 zehirlemektedir. \u201cPost-Truth\u201d \u00e7a\u011fda geneti\u011fi de\u011fi\u015ftirilmi\u015f hakikat, hakikat de\u011fildir. T\u00fcrkiye’de muhalefet partileri tam da bu noktada Makyavelist halde siyaseten girdikleri \u00e7\u0131kmaz sokakta debelenirken, ba\u015fta toplumsal medya platformlar\u0131 olmak \u00fczere t\u00fcm mecralarda palavra haber ve \u00e7arp\u0131t\u0131lm\u0131\u015f bilgi \u00fczerine in\u015fa edilmi\u015f bir siyaset \u00fcslubu benimseyerek kamuoyunu manip\u00fcle etmeyi maksat edinmi\u015flerdir.<\/p>\n

Palavra haberler ve masa ba\u015f\u0131nda \u00fcretilen ge\u00e7ersiz bilgilerle toplumun bir k\u0131sm\u0131 manip\u00fcle edilerek kamuoyu polarize edilmekte, ger\u00e7ek ile uydurma ortas\u0131ndaki kal\u0131n \u00e7izgi ortadan kald\u0131r\u0131larak zihin kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131\u011f\u0131na neden olunmaktad\u0131r. \u201cPost-Truth\u201d<\/strong><\/em>un as\u0131l misyonu burada ba\u015flamaktad\u0131r. Meydana getirilen mu\u011flakl\u0131k ve bulan\u0131kl\u0131k, kitleleri tesire a\u00e7\u0131k hale getirmekte, karars\u0131zl\u0131\u011fa s\u00fcr\u00fcklemektedir. M\u00fcnasebetiyle hangi bilgiye ve habere inanaca\u011f\u0131 konusunda aray\u0131\u015fa giren bireyler, kendi niyetlerini destekleyen, kendi hislerini g\u00fc\u00e7lendiren ve onaylayan hakikat \u00f6tesini benimsemektedir. Muhalefetin dezenformasyona dayal\u0131 k\u0131s\u0131r siyasetiyle birlikte ger\u00e7ekmi\u015f \u00fczere sunulan bilgi, haber, telaffuz ve siyasetlerin k\u0131sa ve orta vadede palavra oldu\u011fu ortaya \u00e7\u0131ksa da birinci andaki tesir ve kitleleri manip\u00fcle etme kapasitesi, d\u00fczmece i\u00e7eri\u011fin hakikatin yerini almas\u0131na neden olmaktad\u0131r.<\/p>\n

T\u00fcrkiye\u2019de bu y\u0131l temmuz ay\u0131 sonunda ba\u015flayan orman yang\u0131nlar\u0131 s\u0131ras\u0131nda toplumsal medya platformlar\u0131nda ba\u015flat\u0131lan negatif i\u00e7erikli \u201cHelp Turkey\u201d <\/strong><\/em>isimli kampanyayla T\u00fcrkiye\u2019yi basiretsiz \u00fclke pozisyonunda g\u00f6stermeye \u00e7al\u0131\u015fan ve birebir devirde bir \u0130ngiliz bakan\u0131n Afgan g\u00f6\u00e7menlerle ilgili s\u00fcreksiz m\u00fclteci merkezleri hakk\u0131ndaki makalesini \u201cT\u00fcrkiye\u2019de m\u00fclteci merkezi kurulacak.\u201d<\/em><\/strong> formunda palavraya d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcren medya organlar\u0131 ve siyasal akt\u00f6rler, en \u015fimdiki \u201cPost-Truth\u201d <\/strong><\/em>\u00f6rneklerine imza atm\u0131\u015flard\u0131r. Muhalefet partileri ve bir k\u0131s\u0131m muhalif medya, ilgili makalede T\u00fcrkiye\u2019nin isminin ge\u00e7memesine ve hatta T\u00fcrkiye ima dahi edilmemesine kar\u015f\u0131n ba\u015ftan sona palavra olan bir haberle negatif alg\u0131 olu\u015fturarak kamuoyunu aldatmaya \u00e7al\u0131\u015ft\u0131. Palavra haberi yapan BBC T\u00fcrk\u00e7e tekzip yay\u0131nlayarak haberi silmesine kar\u015f\u0131n, muhalefet partileri bu palavras\u0131 deklare etmeyi s\u00fcrd\u00fcrd\u00fc ve manip\u00fclasyonda \u0131srar etti. Me\u011fer Say\u0131n Cumhurba\u015fkan\u0131m\u0131z bu s\u00fcre\u00e7te Afganistan konusunda a\u011f\u0131r bir diplomasi y\u00fcr\u00fctmekte, sistemsiz g\u00f6\u00e7le \u00e7abada devletimizin t\u00fcm imkanlar\u0131 kullan\u0131lmakta, hudut g\u00fcvenli\u011fimiz kolluk kuvvetlerimiz taraf\u0131ndan teknolojinin de yard\u0131m\u0131yla en iyi halde sa\u011flanmaktad\u0131r.<\/p>\n

<\/p>\n

DEZENFORMASYONLA STRATEJ\u0130K \u00c7ABA<\/b><\/p>\n

Dezenformasyonla topyekun gayrette k\u0131sa, orta ve uzun vadeli stratejik bir s\u00fcre\u00e7 y\u00fcr\u00fct\u00fclmelidir. K\u0131sa vadede spesifik problemlere odaklanarak haz\u0131rl\u0131k yap\u0131lmal\u0131 ve m\u00fcmk\u00fcn senaryolar haz\u0131rlanmal\u0131d\u0131r. Orta vadede kriz irtibat\u0131 ve idaresi \u00e7ok boyutlu halde ger\u00e7ekle\u015ftirilerek bilgi, haber ve i\u00e7eriklerin do\u011fruluklar\u0131n\u0131 s\u00fcratlice denetim edebilecek d\u00fczenekler geli\u015ftirilmelidir. Uzun vadede ise medya okuryazarl\u0131\u011f\u0131 ile dijital medya okuryazarl\u0131\u011f\u0131na y\u00f6nelmek ko\u015fuldur. Ayr\u0131yeten olu\u015fturulacak toplumsal normlar vas\u0131tas\u0131yla dezenformasyon ve palavra haber konusunda fark\u0131ndal\u0131k in\u015fa edilmelidir. T\u00fcm bu s\u00fcre\u00e7 h\u00fck\u00fcmet, \u00f6zel b\u00f6l\u00fcm ve sivil toplum i\u015f birli\u011fi ile y\u00f6netildi\u011finde ve y\u00fcr\u00fct\u00fcld\u00fc\u011f\u00fcnde mana bulacakt\u0131r.<\/p>\n

Bu kapsamda \u0130rtibat Ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 olarak T\u00fcrkiye\u2019nin ulusal ve milletleraras\u0131 alandaki hakikat \u00e7abas\u0131nda de\u011ferli bir rol oynayacak, toplumsal medyadaki dezenformasyon ve manip\u00fclasyona kar\u015f\u0131 diren\u00e7 in\u015fa edecek yeni jenerasyon do\u011frulama platformu “DO\u011eRU MU?”<\/strong><\/em> \u00fczerinde \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131m\u0131z\u0131 a\u011f\u0131rla\u015ft\u0131rd\u0131k. “DO\u011eRU MU?” <\/strong><\/em>platformu ile siyasetsizli\u011fi siyaset haline getiren akt\u00f6rler ve fig\u00fcrler taraf\u0131ndan toplumsal medyada yay\u0131lan haber ve bilgilerin ger\u00e7ek olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6\u011frenme gereksinimi giderilecektir.<\/p>\n

Y\u0131k\u0131c\u0131 siyaset anlay\u0131\u015f\u0131n\u0131 \u015fiar edinmi\u015f muhalefet i\u00e7inde dezenformasyon k\u00fclt\u00fcr\u00fc organize palavra ekseninde k\u00f6kle\u015fmeye ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131r. Palavra haberi \u00fcretenlerin yan\u0131 s\u0131ra yayanlar bilgilerin do\u011frulu\u011funu teyit etme muhta\u00e7l\u0131\u011f\u0131 hissetmeden, payla\u015f\u0131lan i\u00e7eriklerin toplumda do\u011furaca\u011f\u0131 olumsuz tesirleri d\u00fc\u015f\u00fcnmeden, sadece negatif g\u00fcndem \u00fczerinden siyasal iktidar\u0131 t\u00f6hmet alt\u0131nda b\u0131rakmak gayesiyle sorumsuzca hareket etmektedir. Siyasi ahlak ve eti\u011fi ayaklar alt\u0131na alan muhalefet partileri, h\u00fck\u00fcmeti ve m\u00fcnasebetiyle devleti zafiyet i\u00e7inde g\u00f6sterebilmek ismine, milletimize kar\u015f\u0131 \u00f6dev ve sorumluluklar\u0131n\u0131 bir kenara koyarak, yurt d\u0131\u015f\u0131ndaki odaklar\u0131n borazanl\u0131\u011f\u0131na soyunup, T\u00fcrkiye\u2019nin b\u00f6lgesel g\u00fc\u00e7 ve global akt\u00f6r olma siyasetine ket vurmaya \u00e7al\u0131\u015fmaktad\u0131r.<\/p>\n

<\/p>\n

TOPLUMSAL A\u011eLARDA ‘ORGAN\u0130ZE YALAN’ \u00d6NLENMEL\u0130<\/b><\/p>\n

Demokrasiler, her t\u00fcrl\u00fc y\u0131k\u0131c\u0131 ve suistimal edici kampanyaya kar\u015f\u0131 korunmal\u0131d\u0131r. Demokrasimizi dezenformasyon ve mezenformasyon yoluyla istikrars\u0131z hale getirmeye \u00e7al\u0131\u015fanlara kar\u015f\u0131 hukuksal ad\u0131mlar\u0131 atman\u0131n yan\u0131 s\u0131ra irtibat\u0131n t\u00fcm yol ve tekniklerini kullanarak \u00e7aba etmeliyiz. \u00dclkemize y\u00f6nelik tesir operasyonlar\u0131na kar\u015f\u0131 ataca\u011f\u0131m\u0131z ad\u0131mlar demokrasimizin korunmas\u0131 ve g\u00fc\u00e7lenmesi i\u00e7indir. Demokrasimizin darbelere kar\u015f\u0131 korunmas\u0131 i\u00e7in ald\u0131\u011f\u0131m\u0131z tedbirlerde oldu\u011fu \u00fczere irtibat alan\u0131nda giri\u015filen manip\u00fclasyon u\u011fra\u015flar\u0131na kar\u015f\u0131 da gerekli ad\u0131mlar\u0131 at\u0131yoruz ve ataca\u011f\u0131z.<\/p>\n

Say\u0131n Cumhurba\u015fkan\u0131m\u0131z, \u201cHi\u00e7bir dijital mecra hukuktan azade de\u011fildir.\u201d <\/em><\/strong>a\u00e7\u0131klamas\u0131yla yeni medyada manip\u00fclasyon pe\u015finde ko\u015fanlara, milletimizi yan\u0131ltmaya \u00e7al\u0131\u015fan i\u00e7erdeki ve d\u0131\u015far\u0131daki i\u015f birlik\u00e7ilere asla taviz verilmeyece\u011fini vurgulam\u0131\u015ft\u0131r. Yarg\u0131tay Liderimiz Say\u0131n Mehmet Akarca 2021-2022 \u0130simli Y\u0131l A\u00e7\u0131l\u0131\u015f T\u00f6reni\u2019nde yapt\u0131\u011f\u0131 konu\u015fmas\u0131nda, toplumsal a\u011flarda ger\u00e7ekle\u015ftirilen arka niyetli aksiyonlar ve ge\u00e7ersiz hesaplar\u0131n kullan\u0131m\u0131 konusunda \u201cG\u00fcnl\u00fck hayatta c\u00fcr\u00fcm te\u015fkil eden her kelam ve davran\u0131\u015f toplumsal medya ortam\u0131nda da kabahattir.\u201d<\/strong><\/em> tabirlerini kullanarak yeni medyada kullan\u0131c\u0131lar\u0131 dijital hatalar konusunda uyarm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

Hakikat \u00f6tesi \u00e7a\u011fda palavra ve kurgu haberlerle birlikte y\u00fcr\u00fct\u00fclen dezenformasyon ve manip\u00fclasyon siyaseti, kamusal alan\u0131 \u00f6tekile\u015ftirme, ama\u00e7 g\u00f6sterme, etiketleme ve kutupla\u015ft\u0131rma taktikleriyle i\u015fgal alt\u0131na almaya \u00e7al\u0131\u015fmaktad\u0131r. Ayr\u0131\u015ft\u0131rmaya ve d\u00fc\u015fmanla\u015ft\u0131rmaya y\u00f6nelik bu radikal hal, m\u00fczakere k\u00fclt\u00fcr\u00fcn\u00fc tahrif etmekte, sosyo-k\u00fclt\u00fcrel gettola\u015fma risklerini beraberinde getirmekte, bireylerin subjektif i\u00e7erikleri mutlak hakikat olarak telakki etmeleri sonucunu do\u011furmaktad\u0131r.<\/p>\n

A\u00e7\u0131k ve net bir bi\u00e7imde vurgulamak isterim ki, palavra siyasetini alt etmek i\u00e7in en b\u00fcy\u00fck silah\u0131m\u0131z hakikat olmaya devam edecektir. Dezenformasyon ve palavra ziyadesiyle g\u00fcr\u00fclt\u00fc \u00e7\u0131kar\u0131yor ve hayli s\u00fcratli yay\u0131l\u0131yor olsa da biz ger\u00e7e\u011fin g\u00fcc\u00fcne, hakikatin sahicili\u011fine inan\u0131yoruz. Ve tekrar inan\u0131yoruz ki, bizler ger\u00e7ekleri, hakikati gere\u011fince sesli ve g\u00fc\u00e7l\u00fc bir formda tabir edersek, i\u015fte o vakit palavra ve dezenformasyonla \u00e7abam\u0131z \u00e7ok daha tesirli olacakt\u0131r.<\/p>\n

[Prof. Dr. Fahrettin Altun T.C. Cumhurba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 \u0130rtibat Ba\u015fkan\u0131d\u0131r]<\/p>\n<\/p>\n

Ensonhaber<\/span><\/p>\n